'Samen kunnen we veel aan’
Alhoewel de focus van deze kadernota vooral op een gezond financieel meerjarenperspectief ligt, houden we vast aan de ingezette koers om te investeren in een aantrekkelijke, veilige en fijne leefomgeving voor onze inwoners. Dat doen we onder andere door de realisatie van kwalitatief goede scholen waar onze kinderen zich kunnen ontwikkelen en multifunctionele (sport)accommodaties.
Naast de reguliere indexering(en) kiezen we er nadrukkelijk voor om de lasten voor onze inwoners, zoals de OZB (onroerende zaakbelasting), niet verder te verhogen.
Realistisch begroten
Als één van de oplossingsrichtingen om te komen tot een sluitende begroting vinden we het verantwoord om minder behoudend te begroten. Dit betekent dat we voortdurend zoeken naar een balans tussen het optimaliseren van de middelen en het scherper en realistisch ramen van de financiën. Hiermee hebben wij éénmalig structurele ruimte gecreëerd in onze begroting. Voor de jaren 2026 en verder zullen wij zoals aangegeven verdere bezuinigingen moeten doorvoeren voor een sluitende meerjarenbegroting.
Gevolgen voorjaarsnota rijk
De nog niet vastgestelde Voorjaarsnota van het demissionaire kabinet laat enkele positieve ontwikkelingen zien voor gemeenten. De oploop van de opschalingskorting wordt structureel geschrapt. Door heldere afspraken over objectieve indexering en fondsvorming is een rechtvaardige risicoverdeling van de zorgkosten (Wmo) geregeld. Op korte termijn wordt bovendien een plan uitgewerkt om te komen tot een vermindering van het grote aantal specifieke uitkeringen.
De keerzijde is dat de geplande aanpassing van de indexeringsmethodiek, oorspronkelijk gepland voor 2026, wordt vervroegd naar 2024. Dit betekent dat het Rijk in 2024 al overstapt van de ‘trap-op-trap-af-systematiek’ naar een indexering gebaseerd op de ontwikkeling van het bruto binnenlands product (bbp). Dit heeft een negatief effect op de uitkering uit het gemeentefonds, die volledig gecompenseerd wordt door het Rijk tot en met 2029, behalve in 2025. In 2025 wordt € 675 miljoen niet gecompenseerd. Voor onze gemeente leidt dit naar verwachting tot een aanvullend nadeel van circa € 1,9 miljoen in 2025. We gaan er vooralsnog vanuit dat deze korting een incidenteel nadeel betreft.
Bovenstaande ontwikkelingen in het gemeentefonds worden pas duidelijk na vaststelling van de meicirculaire. Vooralsnog hebben we alleen het schrappen van de opschalingskorting opgenomen.
Structurele inzet reserves
In de Begroting 2024 hebben we u geïnformeerd over de vraagtekens die onze toezichthouder, de provincie Gelderland, op dat moment had bij de structurele inzet van onze reserves. Eind 2023 is de regelgeving voor de structurele inzet van de algemene reserve aangepast. Onder specifieke voorwaarden is het nu mogelijk om een deel van het overschot in de algemene reserve structureel in te zetten. We hebben hierover een aantal gesprekken gevoerd met onze toezichthouder. Vooralsnog heeft de toezichthouder aangegeven dat we voldoen aan de voorwaarden. De definitieve beoordeling vindt plaats bij de Begroting 2025. Op basis van de aangepaste regelgeving wordt de structurele inzet direct uit de algemene reserve onttrokken waardoor de vorming van een aparte exploitatiereserve niet nodig is. Om deze reden hebben we u voorafgaand aan de Kadernota geen geactualiseerde nota reserves en voorzieningen aangeboden. De onttrekking uit de algemene reserve van € 750.000 is reeds in het saldo opgenomen.
Leeswijzer
De kadernota vormt samen met de meicirculaire, de structurele doorwerking vanuit de 1e Tussentijdse Rapportage 2024, de doorwerking vanuit het coalitieakkoord, de basis voor de nog op te stellen Begroting 2025. In deze nota staan de uitgangspunten en richtinggevende uitspraken voor de Begroting 2025.
De kadernota is opgebouwd vanuit het financieel beeld, de voor- en nadelen van de ontwikkelingen van het bestaande beleid en de voorgestelde dekkingsmaatregelen die bestaan uit financieel technische ombuigingen en bezuinigingen.
In de bijlage bij deze Kadernota geven wij u inzicht in de ombuigingen en bezuinigingen waarvoor het college niet gekozen heeft.